“बुझ जिन्दगानी” छन्द

“बुझ जिन्दगानी” छन्द 

वसन्ततिलका आनन्द शोक दुइटै बुझ जिन्दगानी

उत्थान वा पतन त्यो बुझ जिन्दगानी

उत्पत्ति लोप पनि त्यो बुझ जिन्दगानी

प्राचीन आधुनिकता बुझ जिन्दगानी ।

 

निस्तेज तेज पनि त्यै बुझ जिन्दगानी ,

वैचित्र्य वा सरल त्यो बुझ जिन्दगानी ,

हो त्याग भोग दुइटै बुझ जिन्दगानी ,

नोक्सान लाभ पनि हुन् बुझ जिन्दगानी ।

 

आभा तथा तमस ती बुझ जिन्दगानी

अज्ञात ज्ञात दुइटै बुझ जिन्दगानी

एक्लो तथा युगल होस् सब जिन्दगानी

उद्देश्य भ्रान्ती दुइटै बुझ जिन्दगानी ।

 

होस् दु:ख वा सुख सबै बुझ जिन्दगानी

स्वीकार खण्डन दुबै बुझ जिन्दगानी

नौलो पुरातन दुबै बुझ जिन्दगानी

उन्मुक्त बन्धन सबै बुझ जिन्दगानी ।

 

आसक्त त्याक्त दुइटै बुझ जिन्दगानी

निर्भीकता र डर हुन् बुझ जिन्दगानी

होस् अस्त वा उदय त्यो बुझ जिन्दगानी

सम्पन्न वा सुरु दुबै बुझ जिन्दगानी ।

 

होस् गौण वा प्रमुख त्यो बुझ जिन्दगानी

विख्यात निन्दित दुबै बुझ जिन्दगानी

निर्मोह कोमल दुबै बुझ जिन्दगानी

जाग्राम नीद दुइटै बुझ जिन्दगानी ।

 

चातुर्य मुर्ख मन ती बुझ जिन्दगानी

दाता र कन्जुस दुबै बुझ जिन्दगानी

प्रासाद होस् कि झुपडी बुझ जिन्दगानी

सन्ताप शीतल दुबै बुझ जिन्दगानी ।

तारुण्य वृद्ध वय ती सब जिन्दगानी

अध्यात्म भौतिक सबै बुझ जिन्दगानी

कच्चा र पूर्ण दुइटै बुझ जिन्दगानी

होस् जीव वा जड सबै बुझ जिन्दगानी ।

 

संग्राम शान्ति बुझ हुन् सब जिन्दगानी

मिथ्या यथार्थ दुइटै बुझ जिन्दगानी

आशा अभाव पनि ती बुझ जिन्दगानी

सम्पन्न तन्नम दुबै बुझ जिन्दगानी ।

 

संहार सृष्टि दुइटै बुझ जिन्दगानी

शौभाग्य संकट दुबै बुझ जिन्दगानी

जे प्राप्त छन् नियमले सब जिन्दगानी

स्वीकार्नुपर्छ जनले बुझ जिन्दगानी ।।

 

बिष्णु प्र गौतम